آیا زعفران برای افسردگی خوب است؟

توی این مقاله از دسته مقالات زعفروش درباره خواص زعفران، من، فاطمه درویشی مدیر سایت زعفروش، می خوام به خاصیت ضد افسردگی زعفران بپردازم و دوست دارم من رو تا آخرین بند این مقاله همراهی کنید. بریم ببینیم که من کجا افسردگی رو توی زندگی ام تجربه کردم؟ حتی آخرین تحقیقات روز دنیا داره چی میگه؟ زعفران چه ربطی به افسردگی داره و ایا زعفران باعث بهبود افسردگی می شود؟

افسردگی چیست: بیماری یا حالت روحی؟

برای پرداختن به موضوع مصرف زعفران برای افسردگی بهتره اول با تعاریف شروع کنیم. زعفران و تاریخچه زعفران که معرف حضورتون هست و ما مفصل هر هفته راجع بهش کلی حرف جدید توی زعفروش می زنیم. اما شاید لازم باشه یه خرده راجعع به افسردگی هم به زبان ساده صحبت کنیم. توی ذهن من وقتی یکی میگه افسردگی به معنی آدم گوشه گیر، کنج عزلت نشین، بدون مراوده، و خسته و منفی نگر تداعی میشه.

جالبه بدونید افسردگی از نظر علم روانشناسی یه اختلال طبقه بندی می شه و مثلا توی کتاب DSM که راهنمای روانشناس ها محسوب میشه، کلی راجع بهش حرف زده شده. من حتی یه آمار داشتم می خوندم که توی آمریکا زنان دو برابر مرد ها درگیر افسردگی میشند و سالانه ۱۹ میلیون آمریکایی درگیر بیماری افسردگی میشند! یکم زیاده نه؟ دوست داشتم منبعی برای ایران پیدا کنم و ببیینم آمار های ایرانی چطوره؟ و ایرانی ها وضعیت شون به چه شکله؟ ولی خب منبع دقیقی پیدا نکردم و از شما می خوام اگر در این باره اطلاعاتی دارید این پایین توی کامنت ها یا برای پیج اینستاگرام زعفروش بفرستید تا ما و مابقی مخاطبان زعفروش هم بتونیم استفاده کنیم.

خب گفتم برای پرداختن به موضوع تاثیر زعفران بر افسردگی بهتره اول با تعاریف شروع کنیم. افسردگی یا depression چیه؟ یه اختلال که افراد رو درگیر یه سری حالات روحی و روانی میکنه ازجمله: احساس بی ارزشی، دوست نداشتن فعالیت های مورد علاقه شون، بی انگیزگی و کلافگی مزمن. افراد افسرده چاق یا لاغر میشند، خواب آلود یا حتی بی خواب میشن و حتی میل به زندگی شون کم میشه و تو موارد وخیم تر متاسفانه به خود کشی و مرگ فکر هم می کنند. البته ممکنه دست بزنن به اینکار یا ممکنه دست نزنند ولی بهش فکر کنند. ترسناکه نه؟ خب بذارید مقاله مون رو با یه سوال ادامه بدیم.

افسردگی رو تجربه کردی؟ درگوشی فاطمه درویشی با مخاطبان زعفروش

با توجه به علایمی که در بالا اومد و بیشتر که درباره افسردگی خوندم دیدم، جواب خود من بله است. تابستون ۱۴۰۰ که من درگیر کرونا شدم به مدت ۱۴ روز کرونا من همراه بود با دقیقا همین علائم افسردگی. هیچ وقت من توی زندگی اینقدر بی میل نشده بودم و حتی از شدت افکار منفی حس دیوانگی داشتم و فقط دلم می خواست دنیا تموم بشه و باورم نمیشد که من با چه امیدی دارم زندگی می کنم؟ کارهای فاطمه رو توی زعفروش که نگاه می کردم و سرمایه گذاری هایی که همون تابستون داشتم روی زعفروش انجام می دادم اون بازه ۱۴ روز برام عین دیوانگی بود که دختر!! چه امیدی داری؟ چه کارها می کنی؟ واقعا برام جنون آمیز بود و از درون خالی کرده بودم.

دو سه شب از شدت افکار منفی نمی تونستم بخوابم. ترس از خوابیدن داشتم، اشتهام صفر شده بود، تا تقی به توقی می خورد می زدم زیر گریه، برام دنیا سیاهِ سیاهِ سیاه سیاه شده بود. انگیزه و امیدم صفر شده بود و برام زعفروش که با ارزش ترین چیزه، شده بود عین دلسردی. امیدهای قبلی، برنامه ریزی هام، تارگت هام و… همه اش برام اینجوری بود که دختر چه توهمی داری؟ چه انگیزه ای داری؟ عجب آدمی هستی؟ (ولی اونجا با اینکه زعفران بسیار داشتم ذهنم نکشید که بابا زعفران برای افسردگی بخور! شاید یکم بهتر بشی و شب ها لااقل بهتر بخوابی.)

اینو اینجا گفتم تا نشون بدم که من هم همین وضعیت رو تجربه کردم و اونچه راجع به مصرف زعفران برای افسردگی می نویسم رو با اطمینان کامل روی این صفحه گذاشته ام. پس بریم سراغ اینکه علم درباره زعفران چی میگه؟ آیا مصرف زعفران برای افسردگی خوبه و اگر بله، طریقه مصرف زعفران برای درمان افسردگی چطوریه؟

زعفران برای افسردگی خوب است؟

من عاشق اینم که ساده حرف بزنم و اصلا خوشم نمی یاد زیاد اصطلاح گنده گنده بگم، پس من رفرنس ها و منابع حرف هام رو می ذارم ولی همه رو براتون توی این مقاله به زبان ساده قابل فهم میگم که راحت تر باشیم، قبول؟ اگه کسی بیشتر دوست داره وارد مبحث علمی اش بشه، من لینک منبع ها رو می ذارم.

برای جواب به سوال خاصیت زعفران برای افسردگی باید اول ببینیم اصلا علم راجع به درمان افسردگی چیکار می کنه؟ پزشکا برای درمان افسردگی از دارویی هایی مثل پاروکستین (paroxetine=paxil) و فلوکستین (fluoxetine=prozac) که باعث افزایش سروتونین (serotonin) توی مغز میشه استفاده می کنند. حالا سروتونین دیگه چیه؟ سروتونین همون ماده ای توی مغز من و شماست که باعث حس خوشحالی و شادی و انگیزه میشه. یک هورمونه که اگه ترشح بشه و به میزان اش باشه حس رضایت و تمرکز و آرامش بیشتر و خلق و خوی بهتری رو تجربه می کنیم و اگه کم باشه، برعکس عمل می کنه. مثلا وقتی اطرافیان ازمون بپرسند آفتاب از کدوم طرف درآومده مهربون شدی، باید بدونیم که علت سروتونینی هست که توی بدن ترشح شده و ما اخلاق مون بهتر شده و شادتریم و با انگیزه تریم. یا برعکس چون خوشحالیم، مغزمون سروتونین ترشح کرده. دوتاش توی روانشناسی امروز یکیه.

خب حالا این توضیحات چه ربطی به خاصیت زعفران برای افسردگی دارن؟ اکثر داروهایی که برای افسردگی تجویز می شه (مثل لیتیوم) عوارض جانبی مثل کمبود اشتها، عدم تمایل جنسی و دل واپسی رو به همراه دارن. برای همین تحقیق کردن متوجه شدن زعفران ماده گیاهی هست که عوارض داروهای شیمیایی رو نداره و دقیقا بر افزایش سروتونین مغز موثره و بنابراین واقعا زعفران برای افسردگی خوب است.

بریم چند آزمایش رو ببینیم:

مقایسه تاثیر زعفران بر افسردگی و تأثیر پروزاک

یک تیم تحقیقاتی ایرانی، دکتر نوربالا و دکتر آخوندزاده بین زعفران و ماده فلوکستین (paroxetine) یا همون پروزاک که گفتم یک مقایسه ای انجام می دن: کدام یک در روند معالجه افسردگی موثرتر هستن؟ تأثیر زعفران بر افسردگی بیشتره که یک ماده گیاهی و طبیعیه یا فلوکستین (پروزاک) که یک ماده شیمیاییه؟ تحقیق بین چه گروهی بوده ؟ ۴۰ نفر در رده سنی ۱۸-۵۵ سال رو انتخاب کردن. مدت تحقیق؟ این ۴۰ نفر، به مدت ۶ هفته زیر آزمایش قرارگرفتن.

گروه یک: به ۲۰ نفر از افراد مورد تحقیق هر روز به مدت ۶ هفته یعنی یک ماه و نیم، ۳۰ میلی گرم زعفران خشک که حدودا ۰.۷ میلی گرم سافرانال داشته می دادن.

گروه دو: به ۲۰ نفر دیگه در این تحقیق هر روز ۲۰ میلی گرم پروزاک به همون مدت ۶ هفته می دادن.

نحوه و معیار سنجش؟ میزان افسردگی قبل از معالجه، بعد معالجه در هفته اول و دوم و… تا ششم رو بر اساس معیار هامیلتن (hamilton).

خب خب خب، و نتیجه تحقیق چی بوده؟ هر دو یعنی هم زعفران و هم پروزاک اثر بسیار مطلوبی در روند بهبود افسردگی داشتند. با یه تفاوت: تاثیرات جانبی. در مورد کسانی که زعفران استفاده کردند گزارشی مبنی بر عدم توانایی جنسی، لوزه و یا عرق کردن مشاهده نشده. در گروه دوم اما عوارض عدم تمایل جنسی، عرق کردن و لوزه ها گزارش شده.

نکته مهم تحقیق زعفران برای افسردگی

بیان شده بود که اگه مصرف زعفران برای افسردگی با دوز بالای ۳۰ میلی گرم در روز می بود (۵۰-۲۵۰ میلی گرم)، امکان داشت فواید زعفران برای بهبود افسردگی بسیار مشخص تر و حتی نتایجی به مراتب مطلوب تر نسبت به پروزاک نشون بده. ولی به این خاطر که زعفران در دوزهای بالا ممکنه از انسانی به انسان دیگه علایم مختلفی نشون بده، این تحقیق با همین دوز ۳۰ میلی گرم انجام شده. (اگر می خوای راجع به مضرات مصرف زعفران هم بدونی به مقاله ما با این موضوع یه سر بزنن)

مصرف زعفران برای افسردگی پس از زایمان

من قبلا این موضوع رو زیاد شنیده بودم، مخصوصا برای خانم ها، یعنی برای بعد از زایمان که خانم ها دچار افسردگی میشن می دونستم که مصرف زعفران برای افسردگی بعد زایمان رو توصیه می کنن و خب برام طبیعی و حتی بدیهی اومد که برای همه، فواید زعفران برای بهبود افسردگی محرزه؛ چون زعفران شادی آوره و برای همین از قدیم الایام زعفران برای افسردگی استفاده میشده.

در این مورد با تحقیق علمی دکتر گرگر آشنا شدم و دیدم که موضوع از اونچه من فکر می کردم گسترده تره. دلایل و شواهد علمی و تحقیقاتی هست که این باور عمومی که زعفران برای افسردگی کاربرد داره رو داره تقویت می کنه.

این بخش از مقاله، به خاطر اینکه هنوز ویدیو زیرنویس فارسی نشده و ادیت نشده، به طور کامل نیومده و به محض ادیت ویدیو و بارگذاری اون اپدیت می شه.

طریقه مصرف زعفران برای درمان افسردگی

حالا که متوجه شدیم زعفران برای افسردگی موثر هست، طریقه مصرف زعفران برای درمان افسردگی و میزان مصرفش رو هم باید بگیم. وقتی این سوال رو یک مخاطب زعفروشی می پرسه، وظیفه خودم می دونم همین اول بهتون بگم.

همه چیز نسبیه و از آدمی به آدم دیگه فرق داره. نمیشه یک نسخه رو برای همه آدم ها بپیچیم و بگیم این درسته. اتفاقا اشتباه هست برای همه یک نسخه تجویز بشه. ولی چون این سوال رو بار ها دیده بودم، رفتم سراغ نسخه های طب سنتی و سراغ کتاب های قدیمی و چند کتاب مرجع در این حوزه. اما باز هم میگم هر سیستم بدنی با بدن دیگه فرق داره. بیماری های زمینه ای که یک فرد داره با دیگری متفاوته و باید این موارد رو در نظر بگیریم. اما مقدار مصرف زعفران برای درمان افسردگی چقدره؟ پایین توضیح می دم.

مقدار ۰.۵ (نیم) گرم زعفران رو در ۲ لیوان آب دم کرده، بزرگسالان صبح و شب یک استکان با کمی عسل یا قند تناول کنند. (کودکان به نسبت سن شون کمتر مصرف کنن) یا مقدار ۰.۲ گرم پودر زعفران، بزرگسالان صبح و ظهر و شب با کمی شکر تناول کنند. استشمام پودر زعفران نیز نافع است. [اگر براتون سوال شده که طریقه درست دم کردن زعفران چیه یه سر به مقاله ما در این حوزه بزنید.]

منبع: نسخه اول، رجحان، محمد صادق، دارو و درمان گیاهی، انتشارات علوی، تهران، چاپ سوم، ۱۳۷۵

همچنین طبق آخرین تحقیقات دکتر حسین زاده، از اونجایی که افسردگی یکی از بیمار یهای شایع در ایران و به ویژه در بین زنان می باشد، استفاده از زعفران به عنوان یک گیاه ضد افسردگی در غذا و نوشیدن حداقل یک فنجان چای زعفران در روز برای تمدد اعصاب و ایجاد نشاط توصیه می شود.

منبع : ساداتیان، سید اصغر و همکاران، خواص درمانی و طبیعی میوه ها و سبزیجات، انتشارات شهر آب و آینده سازان، تهران، چاپ اول، ۱۳۸۶

جمع بندی و توصیه زعفروش

ممنونم که من رو تا این خط همراهی کردید و با من تا آخر مقاله همراه شدید. به امید روزی که زعفروش اینقدر بزرگ بشه که به جای اینکه زعفران رو خام صادرش کنیم، ارزش های افزوده اش رو بگیریم و بعد اون رو بفروشیم به بقیه.

احتمالا اگه یه کوچولو من و زعفروش رو بشناسید می دونید که امسال گفتم، می خوام بشم چیپس ساز بازار زعفران ایران، قیمت زعفران با خواست و اراده من تغییر کنه. دست بقیه سیب زمینی هست دست من چیپس. منظور من این بود که سیب زمینی یک دونه اش چقدره؟ همون یک دونه سیب زمینی یه چیپس بشه ارزش اش چقدر میشه؟ چند نفر سیب زمینی خام رو مصرف می کنند؟ چند نفر چیپس می خورند؟ ارزش افزوده برای من توی صنعت زعفران هم دقیقا همینه.

برای همین هست مقالات مهم مثل همین مقاله رو خودم با دست های خودم می نویسم و می رم توی دل تحقیقات و پژوهش هاش که ببینم دنیا داره چیکار می کنه؟ همین زعفران ما رو کجا داره استفاده می کنه؟ هر چند هنوز نه ایده ای دارم برای این بخش نه می دونم چطوری می خوام چیپس ساز بازار زعفران بشم؟ مهم اینه من انتخاب کردم و هدفم رو برداشتم ایشالله در آینده در حوزه افسردگی و صنعت دارویی، زعفروشم ورود کنه.

راستی یادم رفت، صبر کنید نرید یه دقیقه صبر کنید ببینم. من بهتون گفتم کجا و چطوری درگیر افسردگی شدم ولی شماها هنوز جواب سوال اولم رو ندادید هااااااااااااااااااااا!! بیایید توی بخش نظرات بهم بگید که تا حالا افسردگی رو تجربه کردید؟ چطور بوده؟ چیکار کردید برای رهایی ازش؟ منتظر خوندن کامنت ها و تجربیات باارزش تون هستم.